زينب باجي

زينب معروف به « زينب باجي» در يكي از محلات قديمي تبريز در يك خانواده روستايي به دنيا آمده . شهرت زينب از زماني آغاز مي شود كه ناصرالدين شاه امتياز خريد و فروش تنباكو درايران را به يك شركت انگليسي واگذار مي كند. تبريز نخستين شهري است كه درفش مخالفت را در برابر اين ستم كه به ملت ايران رواداشته شده بلند مي كند. بازار تبريز به نشانه اعتراض بسته مي شود ، و بيشتر از بيست هزار نفر مسلح مي شوند و به شاه تلگراف مي زنند كه به هيچوجه زيربار اين قرارداد نخواهند رفت. اما ماموران دولتي با زور و تهديد بازاريان را وادار به بازكردن مغازه ها مي كنند.
چند ساعتي از باز شدن بازارنگذشته دسته اي از زنان مسلح با چادر نمازي كه گوشه هاي آن را به كمر بسته بودند دربازار ظاهر مي شوند و دست به اسلحه مي برند و بازاريان را وادارمي كنند كه مغازه ها را ببندند. رهبري اين زنان شجاع برعهده زينب پاشا بود. پس از آن ماموران دولتي بارها سعي در بازكردن بازار مي كنند ولي گروه زينب پاشا هربار با اسلحه گرم و سنگ و چوب به بازار مي ريزند و رشته هاي دولتيان را پنبه مي كنند



اين مبارزات سرانجام ناصرالدين شاه را وامي دارد كه قرارداد را باطل كند


از آن پس نيز زينب پاشا هرازگاهي به همراه ديگر زنان رزمجو در كوچه و بازار ناگهان ظاهر مي شد و مردان را به مبارزه و كندن رشته ٌستم تشويق مي كرد از جمله كارهاي او .


حمله به انبارهاي غله محتكران و تقسيم غله بين بيچيزان بود. همچنين گشودن در انبار قائم مقام ، والي آذربايجان، و حمله به خانه و انبار نظام العلما كه هردو از محتكران بزرگ بودند. هر دو حمله به درگيري مسلحانه انجاميد. در مورد حمله به انبار قائم مقام نوشته اند كه او كه والي بود و سربازان بسيار داشت، دستور تيراندازي به سوي مردم داد. اما دستهٌ زنان مسلح به رهبري زينب پاشا، به دفاع از مردم برخاستند و سي تن كشته دادند و بالاخره قائم مقام و و مامورانش را فراري داده انبارها را گشودند.


در يكي از شعرهايي كه درباره زينب پاشا سروده شده نام هفت زن از ياران او ذكر شده. كه هر يك فرماندهي عده ديگري از زنان مبارز تبريز را بر عهده داشته اند.